Wiedza & Doświadczenie
En

Trądzik młodzieńczy

trądzik młodzieńczy


Trądzik młodzieńczy – określany również mianem trądziku pospolitego – to prawdziwa zmora wielu nastolatków. Dolegliwość pojawia się podczas okresu dojrzewania. W przypadku dziewcząt pierwsze zmiany skórne obserwowane są z reguły pomiędzy 14, a 17 rokiem życia, natomiast w wypadku chłopców – między 16, a 19.

Pierwszym widocznym objawem trądziku są zaskórniki, określane potocznie mianem wągrów. Do ich powstania dochodzi w wyniku nadmiernego wytwarzania łoju oraz rogowacenia komórek przewodu wyprowadzającego gruczołów łojowych skóry. Nagromadzone warstwy zrogowaciałego naskórka zapychają przewód wyprowadzający, tym samym zamykając jego ujście. W ten sposób dochodzi do powstania zaskórników.

Zaskórniki stanowią rodzaj krosty, która może posiadać formę zamkniętą bądź też otwartą. Forma zamknięta przybiera postać grudki podskórnej, natomiast forma otwarta to krosta ropna, z której tworzy się stan zapalny. To właśnie on jest powodem swego rodzaju „rozsiania” trądziku w obrębie twarzy, dekoltu czy też pleców.

Przyczyny powstania trądziku

 

Trądzik młodzieńczy jest jednym z najczęstszych schorzeń skóry i dotyczy tzw. mieszków łojowo – włosowych. Wśród czynników, które mają znaczenie w rozwoju wykwitów trądzikowych, wymienia się:

  • Łojotok czyli nadmierne wydzielanie łoju,
  • Wysoką aktywność męskich hormonów płciowych,
  • Nieprawidłowe rogowacenie mieszków włosowych,
  • Namnażanie się bakterii Propionibacterium Acnes.

Zmiany trądzikowe można podzielić na niezapalne (mikrozaskórniki, zaskórniki zamknięte i otwarte) oraz zapalne (grudki, krostki, guzki, ropnie, przetoki). Trądzik nieleczony może prowadzić do tworzenia się blizn, torbieli oraz przebarwień pozapalnych. W zależności od obrazu klinicznego istnieje wiele odmian trądziku: zaskórnikowy, grudkowo – krostkowy, skupiony, odwrócony czy z wydrapania.

kobieta z trądzikiem młodzieńczym na twarzy

Rodzaje trądziku młodzieńczego

 

Trądzik zaskórnikowy – to po prostu inne określenie trądziku młodzieńczego. Trądzik zaskórnikowy uznawany jest za jedną z lżejszych odmian opisywanej choroby. W przypadku tego typu dolegliwości zmiany chorobowe pojawiają się z reguły na środkowej części twarzy oraz czole, nieco rzadziej na dekolcie, plecach czy też ramionach.

Trądzik grudkowy – jedna z najczęściej występujących odmian trądziku. Choroba atakuje głównie chłopców, rzadziej dziewczęta. W przypadku trądziku grudkowego mamy do czynienia z tworzeniem się na skórze grudek, których wielkość przekracza nawet 1 centymetr. Zmiany zlokalizowane są z reguły na twarzy, a konkretniej rzecz ujmując w tzw. „strefie T” obejmującej czoło, nos oraz brodę. Powodem wspomnianej lokalizacji jest zwiększona produkcja sebum oraz łoju. Trądzik grudkowy dzielimy na trądzik grudkowo – krostkowy oraz trądzik grudkowo – zaskórnikowy.

  • Trądzik grudkowo – krostkowy charakteryzuje się zmianami o mieszanej postaci. Poza grudkami na twarzy pojawiają się zaropiałe zmiany grudkowe czyli krostki z widocznym ropnym rdzeniem.
  • Trądzik grudkowo – zaskórnikowy (podobnie jak trądzik grudkowo – krostkowy) także cechuje się występowaniem zmian o mieszanej postaci, jednak w tym przypadku – poza grudkami – mamy do czynienia z zaskórnikami.

Trądzik ropowiczy – bywa również określany mianem trądziku ropnego. Dolegliwość charakteryzuje się występowaniem ropnych wytrysków. Z reguły pojawiają się one na twarzy, plecach, a także klatce piersiowej. Zmiany skórne są niestety dość widoczne i zarazem ciężkie do zamaskowania. Utrzymują się dość długo, a ich efektem bywają szpecące blizny. Trądzik ropowiczy dotyka zarówno dziewcząt, jak i chłopców. Z reguły jest on wynikiem zaburzeń gospodarki hormonalnej.

Trądzik bliznowcowy – to dość ciężka postać trądziku młodzieńczego. Przyczyną dolegliwości jest zablokowanie porów martwymi komórkami oraz łojem. To kolejna choroba, która lokalizuje się głównie na twarzy, plecach, karku oraz klatce piersiowej. Charakteryzuje się ona powstawaniem blizn przerostowych lub bliznowców. Jej przyczyny nie są do końca znane, niemniej jednak przypuszcza się, że wpływ na rozwinięcie dolegliwości może mieć krótkie strzyżenie włosów bądź też stosowanie drażniących kosmetyków.

Trądzik u dorosłych

 

Trądzik jest dolegliwością kojarzoną głównie z okresem dojrzewania. Nie oznacza to jednak, iż nie może pojawić się na twarzy osoby dorosłej. Wręcz przeciwnie. Coraz częściej dolegliwość diagnozowana jest u osób po 30 roku życia, przy czym cierpią na nią głównie kobiety. Zarówno grudki, krostki, jak i zaskórniki umiejscowione są w dolnej części twarzy, niekiedy na szyi. Wśród przyczyn dolegliwości wymienia się głównie stres, nieodpowiednią dietę, nadwrażliwość na niektóre pokarmy, niewłaściwą pielęgnację twarzy, używanie nadmiernej ilości kosmetyków do makijażu, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, a nawet zbyt małą ilość snu.

Innym rodzajem trądziku występującego wyłącznie u osób dorosłych jest trądzik różowaty, który obejmuje na ogół środkową część twarzy. Początkowo na skórze pojawiają się zaczerwienienia i „pajączki” (naczynka), następnie wykwity i krostki. W przebiegu choroby może dochodzić nawet do przerostu i zwłóknienia gruczołów łojowych, czego efektem bywa przerost ograniczony. Szacuje się, że z problemem trądziku różowatego zmaga się co dziesiąta osoba pomiędzy 30, a 35 rokiem życia.

Jak pozbyć się trądziku?

 

Chociaż u części pacjentów zmiany trądzikowe ustępują z wiekiem, oczekiwanie na samoistne ustąpienie zmian nie jest odpowiednim działaniem. Celem leczenia jest nie tylko zmniejszenie objawów choroby, ale także skrócenie czasu ich trwania oraz zminimalizowanie bliznowacenia i pojawiania się przebarwień pozapalnych. Do leków miejscowych zaliczamy: retinoidy (tretinoina, izotretinoina, adapalen), nadtlenek benzoilu, antybiotyki, kwas azelainowy. Z leków ogólnie stosujemy: antybiotyki, izotretinoinę, doustne środki antykoncepcyjne.

Peelingi chemiczne odgrywają ważną rolę wspomagającą leczenie trądziku. W podtypie zaskórnikowym dobre efekty uzyskuje się stosując peeling salicylowy, w celu zmniejszenia łojotoku stosuje się peeling pirogronowy. Peelingi medyczne są także skuteczne w spłycaniu i usuwaniu blizn potrądzikowych i przebarwień pozapalnych. Wybór metody leczenia podejmuje lekarz, na podstawie wywiadu oraz obrazu klinicznego pacjenta.

Wiele osób zmagających się z dolegliwością sięga po maść na trądzik czyli kremy z retinolem. Wspomniany retinol (witamina A) reguluje pracę gruczołów łojowych tym samym zmniejszając ilości produkowanego przez organizm łoju. Poza tym przyczynia się do zwężenia ujścia porów i regeneracji skóry.

W walce z chorobą pomóc może także dieta na trądzik, w skład której wchodzą pokarmy naturalne oraz lekkostrawne. Zaleca się spożywanie świeżych owoców i warzyw, stanowiących prawdziwą kopalnię witamin i składników mineralnych, a także produktów zbożowych bogatych w cenny błonnik pokarmowy. Wśród polecanych wyrobów wymienić należy pieczywo razowe, brązowy ryż, ciemne makarony, płatki owsiane, otręby pszenne, czerwoną paprykę, pomidory, rośliny strączkowe, brokuły, pomarańcze, cytryny, truskawki, chude mięso, ryby, jajka czy też orzechy. Poza tym bardzo ważne jest picie odpowiedniej ilości płynów (co najmniej 2 litrów dziennie). Zalecanym napojem jest woda mineralna, która przyczynia się do oczyszczania organizmu z toksyn. Dopuszcza się również picie herbat ziołowych, świeżo wyciskanych soków warzywnych i owocowych. Odpowiednio zbilansowana, pełnowartościowa dieta pomoże w leczeniu trądziku i przyczyni się do poprawy stanu skóry.

Jak uniknąć nawrotu choroby?

 

Aby zapobiec nawrotom dolegliwości należy przede wszystkim stosować się do zaleceń dermatologa. Samodzielne przerwanie leczenia może przyczynić się do nie tylko do nawrotu choroby, ale nawet jej zaostrzenia. Należy także pamiętać o właściwej pielęgnacji cery. Zalecane jest zwłaszcza stosowanie preparatów przeznaczonych do oczyszczania skóry trądzikowej. Poza tym warto przestrzegać opisanej powyżej diety na trądzik. Powstrzymajmy się natomiast od spożywania żywności typu fast food oraz instant, dań smażonych, tłustych mięs, żółtych serów, tłuszczów pochodzenia zwierzęcego (smalec, słonina, majonez), słodyczy i słodkich wypieków, a także ostrych przypraw i dużych ilości soli. Warto również ograniczyć mleko i produkty mleczne, gdyż zawarte w nich hormony mogą przyczynić się do nasilenia trądziku.