Wiedza & Doświadczenie
En

Niealergiczny, przewlekły nieżyt nosa

katar niealergiczny nieżyt nosa


Poza nieżytem alergicznym rozróżnia się inne postaci nieżytu, gdzie objawy są podobne do występujących w nieżycie alergicznym, ale inna jest przyczyna wystąpienia choroby.

 

W grupie innych nieżytów nosa wyróżniamy:

  • nieżyt idiopatyczny (zwany kiedyś naczynioruchowym),
  • NARES,
  • zawodowy,
  • hormonalny,
  • polekowy,
  • nieżyt pokarmowy, emocjonalny i zanikowy.

 

Nieżyt idiopatyczny dotyczy pacjentów starszych. W grupie chorych wieku dojrzałego dochodzi do nadreaktywności błony śluzowej nosa w stosunku do czynników niespecyficznych, np. zapachów drażniących, jak dym czy kurz, oraz zmian temperatur czy stresu. Wyróżniamy dwa typy nieżytów idiopatycznych: obturacyjny i sekrecyjny.

 

Niealergiczne nieżyty nosa z eozynofilią NARES powodują przewlekłą niedrożność nosa, często współistnieją z astmą i usposabiają do polipowatych przerostów błony śluzowej – dodatni test metacholinowy. U chorych występują ujemne testy alergologiczne. Także poziomy IgE całkowitego i specyficznych są w normie.

 

Zawodowe nieżyty nosa powstają w odpowiedzi na alergeny wziewne występujące w miejscu pracy.

 

Z kolei klasycznym przykładem nieżytu związanego z żywieniem jest wyciek z nosa po spożyciu gorących i pikantnych pokarmów.

 

Nieżyty hormonalne występują w ciąży, czy niedoczynności tarczycy. Nieżyt ciążowy jest fizjologiczny, odwracalny i nie wymaga leczenia farmakologicznego. W przypadku nasilenia obrzęku można stosować leki przeciwhistaminowe nowszych generacji, z wyłączeniem ciąży wczesnej, płukanie nosa roztworem fizjologicznym soli, kortykosteroidy donosowo (preparaty beklometazonu), nie jest zalecane stosowanie pseudoefedryny, ponieważ może mieć ona wpływ na krążenie łożyskowe i płodowe.

 

Polekowy nieżyt nosa w swojej klasycznej postaci jest bardzo rozpowszechniony, choćby z uwagi na fakt dostępności leków alfa-adrenomimetycznych (bez recepty). Poza uszkodzeniem synapsy adrenergicznej, działanie obkurczające jest CORAZ krótsze i mniejsze – down regulation, po długim podawaniu leków dochodzi do rozkurczu naczyń – rebound). Również dochodzi do uszkodzenia nabłonka przez środki konserwujące krople (chlorek benzalkonium). Leczenie wiąże się z odstawieniem kropli oraz zastosowaniem sterydów donosowo i leków przeciwhistaminowych. Do leków mogących powodować ten typ nieżytów nosa należy też rezerpina, fentolamina, metylodopa, inhibitory konwertazy angiotensyny, antagoniści adrenergicznych receptorów, niektóre środki antykoncepcyjne.

 

Pierwotny zanikowy nieżyt nosa wiązano z zakażeniem bakteryjnym Klebsiella ozaenae, obecnie ten typ zakażenia występuje w Polsce rzadko, rozwija się u osób niedożywionych. Nadal nie jest znana jego przyczyna, a jedynie wiadomo już, że zakażenie bakteryjne jest wtórne. Stosowane w tym przypadku leczenie objawowe polega na intensywnym nawilżaniu jam nosa i częstej oraz skutecznej jego toalecie.