Woskowina jest wydzieliną produkowaną przez gruczoły znajdujące się w skórze przewodu słuchowego (czyli „kanału” w uchu). W normalnych ilościach pełni pożyteczną rolę, zapewniając skórze przewodu i przede wszystkim błonie bębenkowej odpowiednią wilgotność. Ma też za zadanie zbierać drobinki kurzu i brudu tak, aby nie przedostawały się do błony bębenkowej. Jej skład chemiczny zapobiega rozwojowi infekcji bakteryjnych czy grzybiczych.
Przewód słuchowy, na którego końcu znajduje się błona bębenkowa, jest kanałem o lejkowatym kształcie, który jest węższy w części wewnętrznej. Dzieli się na dwie części – bardziej zewnętrzną i wewnętrzną. Tylko w jego części zewnętrznej produkowana jest woskowina.
Woskowina zbija się w pakiety, wysycha i wydostaje się na zewnątrz ucha wraz z zanieczyszczeniami.
Podczas próby czyszczenia często zdarza się wepchnięcie woskowiny do głębszych części ucha. Dochodzi wówczas do zatkania przewodu lub ograniczenia ruchomości błony bębenkowej. Zatkanie takie jest jedną z najczęstszych przyczyn pogorszenia słuchu.
Inne możliwe przyczyny zaburzeń słuchu to:
- uszkodzenie błony bębenkowej,
- infekcja ucha środkowego,
- infekcja ucha zewnętrznego,
- uraz akustyczny,
- zapalenie trąbki słuchowej,
- nagła głuchota.
Czy powinno się samodzielnie oczyszczać uszy?
Woskowina tworzy się wyłącznie w zewnętrznej części przewodu, natomiast nie pojawia się w okolicach błony bębenkowej. Zewnętrzną część ucha można czyścić przy pomocy palca owiniętego w miękki materiał (czystą bawełnianą szmatkę). Nie wolno natomiast wkładać niczego do przewodu i wewnętrznej części ucha. Głębokie czyszczenie przy pomocy patyczków, spinek, spinaczy, ruloników z chustki, wacików jest zakazane. Oprócz możliwości zatkania ucha przemieszczoną woskowiną możliwe jest uszkodzenie skóry przewodu, uszkodzenie błony bębenkowej, rozwój zapalenia ucha zewnętrznego, pozostawienie fragmentu przedmiotu (patyczka, wacika itd.) w przewodzie słuchowym.
Również częste oczyszczanie przewodu nie jest wskazane, ponieważ niedobór woskowiny może prowadzić do wystąpienia świądu ucha, wysychania i łuszczenia się skóry.
Jakie są objawy narastania woskowiny?
- częściowa utrata słuchu, może być postępująca lub nagła (zwykle zaczyna się podczas czyszczenia ucha, w trakcie lub po kąpieli,
- szum w uchu,
- ból ucha,
- uczucie, że ucho jest pełne lub zablokowane,
- nieprzyjemny odbiór własnego głosu.